Baisakhi 2024: બૈસાખીનો દિવસ શીખો માટે ખૂબ જ ખાસ માનવામાં આવે છે, ખાલસા પંથ સાથે ઊંડો સંબંધ છે.
Baisakhi 2024: આજે બૈસાખીનો તહેવાર ઉજવવામાં આવી રહ્યો છે. આ દિવસે શીખ અને પંજાબી સમુદાયના લોકો ડ્રમ પર જોરશોરથી નૃત્ય કરે છે અને એકબીજાને ગળે લગાવે છે અને એકબીજાને બૈસાખીની શુભેચ્છા પાઠવે છે.
Baisakhi 2024: આજે (13 એપ્રિલ) પંજાબ, હરિયાણા સહિત ઉત્તર ભારતમાં બૈસાખીનો તહેવાર ધામધૂમથી ઉજવવામાં આવી રહ્યો છે. શીખ સમુદાય માટે બૈસાખીના દિવસનું વિશેષ મહત્વ છે. ખરેખર, આ દિવસથી શીખ નવું વર્ષ શરૂ થાય છે. તમને જણાવી દઈએ કે બૈસાખીને અલગ-અલગ રાજ્યોમાં અન્ય નામોથી પણ ઓળખવામાં આવે છે. આસામમાં તે 'બિહુ' જેવા નામોથી ઓળખાય છે, બંગાળમાં તે 'પોઈલા બૈસાખ' જેવા નામોથી ઓળખાય છે. તેવી જ રીતે, બિહારમાં આ દિવસે સત્તુઆનનો તહેવાર ઉજવવામાં આવે છે. બૈસાખીને 'બસોઆ' પણ કહેવામાં આવે છે. તો ચાલો જાણીએ બૈસાખી સાથે જોડાયેલી અન્ય મહત્વની બાબતો વિશે.
એવું કહેવાય છે કે બૈસાખીના દિવસે, શીખોના દસમા અને અંતિમ ગુરુ, ગુરુ ગોવિંદ સિંહજીએ 1699માં ખાલસા પંથની સ્થાપના કરી હતી. આ દિવસે ગુરુ ગોવિંદ સિંહે તમામ લોકોને માનવતાનો પાઠ ભણાવ્યો હતો અને ઉચ્ચ અને નીચી જાતિના સમુદાયો વચ્ચેના તફાવતને દૂર કરવાનો ઉપદેશ આપ્યો હતો. શીખ ધર્મ સાથે જોડાયેલી માન્યતાઓ અનુસાર, બૈસાખીના અવસર પર હજારો સંગત આનંદપુર સાહિબની પવિત્ર ભૂમિ પર એકઠા થયા હતા, જેનું નેતૃત્વ ગુરુ ગોવિંદ સિંહજી કરી રહ્યા હતા. તેમણે કહ્યું કે ધર્મ અને રાષ્ટ્રની રક્ષા માટે મારે એવા પાંચ લોકોની જરૂર છે જેઓ પોતાના બલિદાનથી ધર્મની રક્ષા કરવા સક્ષમ હોય. પછી ધર્મ અને રાષ્ટ્રની રક્ષા માટે મસ્તક અર્પણ કરવા પાંચેય વહાલા ઊભા થયા. એવું કહેવાય છે કે તેઓને ખાલસાનું સ્વરૂપ આપવામાં આવ્યું હતું.
જે પાંચ લોકો શીખોના 10મા ગુરુ ગોવિંદ સિંહ જીના આહ્વાન પર ધર્મની રક્ષા માટે પોતાના માથા કપાવવા તૈયાર હતા તેમને પંજ પ્યારે કહેવામાં આવે છે. ગુરુ ગોવિંદે આનંદપુર સાહિબમાં તેમનું નામ 'પંજ પ્યારે' રાખ્યું. તેઓને પ્રથમ ખાલસા તરીકે ઓળખવામાં આવ્યા હતા. ગુરુ ગોવિંદ સિંહજીએ શીખ પુરુષોને તેમના નામ સાથે સિંઘ અને મહિલાઓને તેમના નામ સાથે કૌર મૂકવાનો આદેશ આપ્યો હતો. આ ઉપરાંત, તેમણે ખાલસાને પંજ કાકર - કેશ, કાંઘા, કછરા, કડા અને કિરપાણ પહેરવાનું કહ્યું હતું. આ સિવાય એવું પણ કહેવાય છે કે બૈસાખીના દિવસે એકીકૃત રાજ્યની સ્થાપના કરનાર મહારાજા રણજીત સિંહને શીખ સામ્રાજ્યનો હવાલો સોંપવામાં આવ્યો હતો.
( સ્પસ્ટિકરણ : અહીં આપવામાં આવેલી માહિતી ધાર્મિક આસ્થા અને લોક માન્યતાઓ પર આધારિત છે. અમદાવાદ એક્સપ્રેસ આ સંદર્ભમાં કોઈ પણ પ્રકારની પુષ્ટિ કરતું નથી. સામાન્ય જનતાના હિતને ધ્યાનમાં રાખીને અહીં રજૂ કરવામાં આવ્યું છે.)
આ વર્ષે પોષ પૂર્ણિમા ૧૩ જાન્યુઆરી ૨૦૨૫ ના રોજ ઉજવવામાં આવશે. દર વર્ષે પોષ પૂર્ણિમા પોષ મહિનાના શુક્લ પક્ષની છેલ્લી તિથિએ ઉજવવામાં આવે છે. આ દિવસે ગંગા નદીમાં સ્નાન કરવાનું અને કેટલીક ખાસ વસ્તુઓનું દાન કરવાનું મહત્વ છે. ધાર્મિક માન્યતા છે કે પૂર્ણિમાના દિવસે ભગવાન વિષ્ણુ અને દેવી લક્ષ્મીની પૂજા કરવાથી આર્થિક લાભ થાય છે.
હિંદુ ધર્મમાં ઘણી જગ્યાએ લોકો મૃતકના મોંમાં સોનાનો ટુકડો મૂકીને અંતિમ સંસ્કાર કરે છે. એવું માનવામાં આવે છે કે આ કરવાથી મૃતકની આત્માને સકારાત્મક ગતિ પ્રાપ્ત કરવામાં મદદ મળે છે. એવું પણ માનવામાં આવે છે કે આનાથી જે વ્યક્તિનું મૃત્યુ થાય છે તેને મોક્ષની પ્રાપ્તિ થાય છે.
Masik Shivratri : હિન્દુ ધર્મમાં માસીક શિવરાત્રીનો દિવસ ખૂબ જ વિશેષ માનવામાં આવે છે. આ દિવસ ભગવાન શિવનો છે. આ દિવસે ભગવાન શિવની પૂજા અને ઉપવાસ કરવામાં આવે છે. ચાલો જાણીએ કે વર્ષ 2025 માં માસીક શિવરાત્રી ક્યારે છે.