બંશીધર ટોબેકો કિંગ: 90 વર્ષ જૂની કંપની, ઘણો 'ચૂનો' લગાવ્યો... ટોબેકો કિંગના સામ્રાજ્યની વાર્તા
કાનપુરની બંશીધર ટોબેકો કંપનીના કાળા સામ્રાજ્યના પડ ખરવા લાગ્યા છે. 36 કલાકથી ચાલી રહેલી આવકવેરા વિભાગની તપાસમાં સ્પષ્ટ થયું છે કે આ કંપનીનું ટર્નઓવર 150 કરોડ રૂપિયાથી વધુ છે. જ્યારે આ કંપનીએ વિભાગમાં માત્ર રૂ. 25 કરોડનું ટર્નઓવર દર્શાવ્યું હતું.
દરોડાની કાર્યવાહી પૂરી થાય ત્યાં સુધીમાં આ કંપનીનો આઈટી વિભાગ 400 કરોડથી વધુના કારોબારનો પર્દાફાશ કરે તેવી શક્યતા છે.
કાનપુરના ટોબેકો કિંગ બંશીધરના કાળા કારનામાની કાચી કહાણી હવે બહાર આવવા લાગી છે. આવકવેરા વિભાગની 20 થી વધુ ટીમો બંશીધરના કાળા સામ્રાજ્યનો પર્દાફાશ કરવામાં વ્યસ્ત છે. પાંચ રાજ્યોમાં સતત 36 કલાકથી ચાલી રહેલા દરોડામાં એટલી રોકડ મળી આવી છે, જે કંપનીની જાહેર કરેલી આવક કરતાં વધુ છે. આ ઉપરાંત કરોડો રૂપિયાના વાહનો અને અન્ય સામાન પણ જપ્ત કરવામાં આવ્યો છે. આવકવેરા વિભાગના સૂત્રોના જણાવ્યા અનુસાર, આ કંપનીએ તેનું કુલ ટર્નઓવર માત્ર 25 કરોડ રૂપિયા દર્શાવ્યું છે.
જો કે, અત્યાર સુધીના દરોડામાં 150 કરોડથી વધુના કારોબારનો ખુલાસો થયો છે. વિભાગીય અધિકારીઓના જણાવ્યા અનુસાર, બંશીધરની કંપની દ્વારા કાનૂની માધ્યમો અને વાસ્તવિક બિલ સ્લિપ દ્વારા માત્ર રૂ. 25 કરોડનો બિઝનેસ કરવામાં આવ્યો હતો. બાકીનો ધંધો બનાવટી બિલો, કાચી એન્ટ્રીઓ અને નકલી ચેક દ્વારા કરવામાં આવતો હતો. જેના કારણે આ કંપની દર વર્ષે કરોડો રૂપિયાનો ટેક્સ ચોરી કરતી હતી. સત્તાવાર અહેવાલ મુજબ, બંશીધરે વર્ષ 1931માં એક નાનકડી દુકાનથી પોતાનો વ્યવસાય શરૂ કર્યો હતો અને આઝાદી પછી, તેમણે સૌથી પહેલા કાનપુરમાં પોતાનો વ્યવસાય વિસ્તાર્યો હતો.
વિદેશમાં પણ બિઝનેસ
આ પછી તેણે નવી દિલ્હીમાં પોતાની હેડ ઓફિસની સ્થાપના કરી અને દેશના પાંચથી વધુ રાજ્યોમાં બિઝનેસ શરૂ કર્યો. 80ના દાયકામાં આ કંપનીનો બિઝનેસ ઘણા દેશોમાં ફેલાઈ ગયો. આવકવેરા અધિકારીઓના અનુમાન મુજબ, આ કંપનીનું વાર્ષિક ટર્નઓવર 300 કરોડ રૂપિયાથી વધુ હોઈ શકે છે. જોકે, અત્યાર સુધી માત્ર રૂ. 150 કરોડના ટર્નઓવરની પુષ્ટિ થઈ છે. 36 કલાકથી ચાલી રહેલી તપાસ દરમિયાન અધિકારીઓને આવા ઘણા દસ્તાવેજો મળ્યા છે, જેનાથી ઘણા રહસ્યો ખુલી શકે છે.
80ના દાયકામાં કંપની એક બ્રાન્ડ બની ગઈ
આ માટે ટીમો કંપનીના સંબંધિત અધિકારીઓ અને કર્મચારીઓની સતત પૂછપરછ કરી રહી છે. તેમની બિલ સ્લિપ અને અન્ય રેકોર્ડ મેચ કરવામાં આવી રહ્યા છે. અધિકારીઓના જણાવ્યા અનુસાર, આ કંપની શરૂઆતથી જ તમાકુનો બિઝનેસ કરી રહી છે. અગાઉ આ કંપની આખા તમાકુના પાન વેચતી હતી. બાદમાં આ પાંદડાને કાપીને પોલીથીનમાં પેક કરીને વેચવા લાગ્યા. એવું કહેવામાં આવી રહ્યું છે કે 70-80ના દાયકામાં આ કંપનીએ પોતાની બ્રાન્ડ બનાવી અને પછી ઘણી ગુટખા કંપનીઓને પણ સામાન સપ્લાય કરવાનું શરૂ કર્યું.
દિલ્હીના ઘરમાંથી 60 કરોડ રૂપિયાની કાર મળી
આ સમય દરમિયાન જ કંપનીએ દિલ્હીમાં તેની હેડ ઓફિસની સ્થાપના કરી. તે જ સમયે, બંશીધરના પરિવારના સભ્યો પણ દિલ્હી આવી ગયા હતા. જો કે કાનપુરમાં પહેલાની જેમ ધંધો ચાલુ રહ્યો. હાલમાં આ કંપની કેકે મિશ્રાના પુત્ર શિવમ ચલાવી રહ્યા છે. આવકવેરા વિભાગે દિલ્હીના વસંત વિહારમાં તેમના બંગલા નંબર D7/9 પર પણ દરોડા પાડ્યા છે, જ્યાંથી 60 કરોડની કિંમતની લક્ઝરી કાર અને અંદાજે એટલી જ રકમની અન્ય વસ્તુઓ મળી આવી છે. આ તમામ વસ્તુઓ શિવમ, તેના પિતા કેકે મિશ્રા અને બંસીધર ટોબેકો કંપનીના નામે નોંધાયેલી છે.
અમદાવાદમાં મુખ્ય કારખાનું
આવકવેરા વિભાગના સૂત્રોના જણાવ્યા અનુસાર ઘણા વર્ષો પહેલા આ કંપનીએ તેની મુખ્ય ફેક્ટરી કાનપુરથી અમદાવાદ શિફ્ટ કરી હતી. હવે કાનપુરમાં છૂટાછવાયા ઉત્પાદનનું કામ થાય છે. અમદાવાદની ફેક્ટરીમાંથી દેશના અનેક રાજ્યોમાં માલના સપ્લાયની સાથે સાથે વિદેશોમાં પણ કન્સાઈનમેન્ટ મોકલવામાં આવે છે. આવકવેરા વિભાગને લગભગ એક વર્ષ પહેલા આ વાતનો હવાલો મળ્યો હતો. ત્યારથી, વિભાગ આ કંપનીની અંદર થતા તમામ પ્રકારના વ્યવહારો પર ગુપ્ત રીતે નજર રાખતો હતો.
આ સ્થળોએ દરોડા પાડવામાં આવી રહ્યા છે
યોગ્ય મુહૂર્ત જોઈને ગુરુવારે સવારે કંપનીના તમામ સ્થળો પર એક સાથે દરોડા પાડવાની કામગીરી શરૂ કરવામાં આવી હતી. હાલમાં કંપનીના માલિકના દિલ્હી ખાતેના નિવાસસ્થાન, અમદાવાદમાં ફેક્ટરી અને નયાગંજમાં આવેલી ઓફિસમાં દરોડાની કાર્યવાહી ચાલી રહી છે. 20 થી વધુ ટીમો કંપની અને તેના માલિકની આવક અને ખર્ચ, હાલની અસ્કયામતો અને તેમના રેકોર્ડ્સ સાથે મેળ કરી રહી છે. આ માટે ટીમે કંપનીના તમામ દસ્તાવેજો, લેપટોપ, મોબાઈલ ફોન અને કોમ્પ્યુટર વગેરેનો કબજો લઈ લીધો છે.
બિહારની રાજધાની પટનામાં આરજેડીની રાષ્ટ્રીય કારોબારીની બેઠક યોજાઈ હતી. આ બેઠકમાં ઘણા પ્રસ્તાવો પસાર કરવામાં આવ્યા હતા. બેઠકમાં તેજસ્વી યાદવને તેમના પિતા અને પાર્ટીના રાષ્ટ્રીય અધ્યક્ષ લાલુ યાદવ પાસે હાલમાં જે અધિકારો હતા તે તમામ અધિકારો આપવાનો પ્રસ્તાવ પણ પસાર કરવામાં આવ્યો હતો.
ઉત્તર પ્રદેશના મુખ્ય પ્રધાન યોગી આદિત્યનાથે શનિવારે રાજ્યમાં ગ્રામીણ રહેવાસીઓને નોંધપાત્ર રીતે સશક્તિકરણ કરવા માટે SVAMITVA યોજનાની પ્રશંસા કરી હતી.
ગૃહ મંત્રાલય (MHA) એ આ વર્ષે અત્યાર સુધીમાં 67 એસોસિએશનોને ફોરેન કોન્ટ્રીબ્યુશન રેગ્યુલેશન એક્ટ (FCRA) પ્રમાણપત્રો આપ્યા છે, જે ભારતભરના સમુદાયોને લાભ આપતી વિવિધ સામાજિક, સાંસ્કૃતિક, શૈક્ષણિક, ધાર્મિક અને આર્થિક પ્રવૃત્તિઓમાં તેમની સંડોવણીને માન્યતા આપે છે.