ફોજદારી કેસોમાં મીડિયા ટ્રાયલ અંગે SCનો મોટો હસ્તક્ષેપ, કેન્દ્રને માર્ગદર્શિકા બનાવવા કહ્યું

CJI DY ચંદ્રચુડે કહ્યું કે મીડિયા ટ્રાયલથી ન્યાય પ્રશાસન પ્રભાવિત થઈ રહ્યું છે. પોલીસમાં સંવેદનશીલતા લાવવી જરૂરી છે. તપાસની વિગતો કયા તબક્કે જાહેર કરવી તે નક્કી કરવાની જરૂર છે.

ફોજદારી કેસોમાં મીડિયા ટ્રાયલ અંગે SCનો મોટો હસ્તક્ષેપ, કેન્દ્રને માર્ગદર્શિકા બનાવવા કહ્યું

સુપ્રીમ કોર્ટે ફોજદારી કેસોમાં મીડિયા ટ્રાયલને લઈને મોટો હસ્તક્ષેપ કર્યો છે. સુપ્રીમ કોર્ટે કેન્દ્રને પોલીસ મીડિયા બ્રીફિંગ અંગે વિગતવાર માર્ગદર્શિકા બનાવવા જણાવ્યું છે. MHAને બે મહિનામાં મીડિયા બ્રીફિંગ અંગે મેન્યુઅલ તૈયાર કરવા સૂચના આપવામાં આવી છે. ત્રણ મહિનામાં વિગતવાર મેન્યુઅલ તૈયાર કરવા સૂચના આપવામાં આવી છે. તમામ રાજ્યોના DGP એક મહિનામાં MHAને સૂચનો આપશે. હવે આ કેસની સુનાવણી જાન્યુઆરી 2024ના બીજા સપ્તાહમાં થશે.

આ કેસની સુનાવણી દરમિયાન CJI DY ચંદ્રચુડે કહ્યું કે મીડિયા ટ્રાયલથી ન્યાય પ્રશાસન પ્રભાવિત થઈ રહ્યું છે. પોલીસમાં સંવેદનશીલતા લાવવી જરૂરી છે. તપાસની વિગતો કયા તબક્કે જાહેર કરવી તે નક્કી કરવાની જરૂર છે. આ એક ખૂબ જ મહત્વપૂર્ણ મુદ્દો છે કારણ કે તેમાં પીડિતો અને આરોપીઓના હિતોની સાથે-સાથે જાહેર જનતાના હિતનો પણ સમાવેશ થાય છે. ગુના-સંબંધિત બાબતો પર મીડિયા રિપોર્ટિંગમાં જાહેર હિતના ઘણા પાસાઓનો સમાવેશ થાય છે. મૂળભૂત સ્તરે, વાણી અને અભિવ્યક્તિનો મૂળભૂત અધિકાર મીડિયાના વિચારો અને સમાચારોનું ચિત્રણ અને પ્રસારણ બંનેના અધિકારના સંદર્ભમાં સીધો સંકળાયેલો છે. આપણે મીડિયા ટ્રાયલને મંજૂરી ન આપવી જોઈએ. વાસ્તવમાં, સુપ્રીમ કોર્ટ ફોજદારી કેસોમાં પોલીસ દ્વારા મીડિયા બ્રીફિંગ માટે માર્ગદર્શિકા નક્કી કરવાના મુદ્દા પર સુનાવણી કરી રહી હતી.

અમારે આરોપીઓના અધિકારોનું પણ ધ્યાન રાખવું પડશેઃ CJI

CJI ચંદ્રચુડે સરકારને ત્રણ મહિનામાં મીડિયા બ્રીફિંગ માટે પોલીસને તાલીમ આપવા માટે માર્ગદર્શિકા તૈયાર કરવા જણાવ્યું છે. CJIએ કહ્યું કે આ ખૂબ જ મહત્વપૂર્ણ મામલો છે. એક તરફ લોકોને માહિતી મેળવવાનો અધિકાર છે પરંતુ જો તપાસ દરમિયાન મહત્વના પુરાવા બહાર આવે તો તપાસને પણ અસર થઈ શકે છે. અમારે આરોપીઓના અધિકારોનું પણ ધ્યાન રાખવાનું છે. એક સ્તરે, આરોપી જેનું વર્તન તપાસ હેઠળ છે તે પોલીસ દ્વારા નિષ્પક્ષ અને સ્વતંત્ર તપાસ માટે હકદાર છે. દરેક આરોપી તપાસના તબક્કે નિર્દોષ હોવાનું અનુમાન કરવાનો હકદાર છે. મીડિયા ટ્રાયલથી તેમના હિતોને અસર થાય છે. કોઈપણ આરોપીને સંડોવતા મીડિયા અહેવાલો અયોગ્ય છે.

પીડિતાની ગોપનીયતાને પણ અસર થવી જોઈએ નહીં.

પક્ષપાતી રિપોર્ટિંગ પણ જાહેરમાં શંકા પેદા કરે છે કે વ્યક્તિએ ગુનો કર્યો છે. મીડિયા રિપોર્ટ્સ પીડિતોની ગોપનીયતાનું પણ ઉલ્લંઘન કરી શકે છે. કેટલાક કિસ્સાઓમાં પીડિત સગીર હોઈ શકે છે. પીડિતાની ગોપનીયતાને અસર થવી જોઈએ નહીં. મીડિયા બ્રીફિંગ માટે પોલીસને કેવી રીતે તાલીમ આપવી જોઈએ? અમારી 2014ની સૂચનાઓ પર ભારત સરકારે કયા પગલાં લીધાં છે? કેન્દ્ર વતી, ASG ઐશ્વર્યા ભાટીએ કોર્ટને ખાતરી આપી કે સરકાર મીડિયા બ્રીફિંગ અંગે માર્ગદર્શિકા નક્કી કરશે. સરકાર આ અંગે કોર્ટને જાણ કરશે.

સુપ્રીમ કોર્ટે આરુષિ તલવાર કેસનું ઉદાહરણ આપ્યું

સુપ્રીમ કોર્ટ એક અરજી પર સુનાવણી કરી રહી છે જેમાં તેણે 2017માં સરકારને પોલીસ દ્વારા મીડિયા બ્રીફિંગ માટેના ધોરણો નક્કી કરવા કહ્યું હતું. કેસના એમિકસ ક્યુરી વરિષ્ઠ વકીલ ગોપાલ શંકરનારાયણે પણ કહ્યું કે આરુષિ કેસમાં મીડિયા પણ આવું જ કરી રહ્યું છે. અમે મીડિયાને રિપોર્ટિંગ કરતા રોકી શકતા નથી.પરંતુ પોલીસે સંવેદનશીલ બનવાની જરૂર છે.

Share On Social Media